افتادگی مثانه چیست؟

قبل از آنکه به مبحث افتادگی مثانه بپردازیم توضیح کوتاهی در مورد خود مثانه خدمت همراهان گرامی ارائه میکنیم:  مثانه اندام بادکنکی شکلی است که ادرار در آن جمع و سپس تخلیه می گردد .

بخش زیرین مثانه روی واژن که عضوی عضلانی و توخالی است ، تکیه کرده است .

اگر دیواره عضلانی بین مثانه و واژن ضعیف و سست شود، تکیه گاه مثانه از بین می رود و به تدریج مثانه به درون واژن حرکت می کند .

به این عارضه افتادگی مثانه گفته می شود.

در تصویر زیر نمایی از افتاده گی مثانه مشهود می باشد.

 

🔹️ گاهی  سستی دیواره واژن به حدی زیاد می شود که علاوه بر واژن، سایر اندام های لگنی مثل روده ها و رحم هم دچار افتادگی می شوند که خود به معضل بزرگی برای بیمار تبدیل می گردد.

🔹️ هنگامی که پزشک، فرد مبتلا به افتادگی مثانه را معاینه می کند و از او می خواهد که زور بزند، پایین افتادن مثانه به داخل  واژن را به خوبی می بیند و بیماری را تشخیص می دهد.

چرا مثانه دچار افتادگی می شود؟

هر عاملی که باعث سستی دیواره بین واژن و مثانه شود، افتادگی مثانه را به وجود می آورد .

این عوامل عبارتند از :

• زایمان های مکرر :  به ویژه در بانوانی که زایمان های سخت داشته اند و سر جنین به کمک دستگاه واکیوم یا فورسپس خارج شده است، افتاده گی مثانه بیشتر است.
• افزایش سن :  در سنین بالاتر به ویژه بالای ۴۰ سال، بافت عضلانی واژن به تدریج تحلیل می رود و زمینه افتاده گی مثانه فراهم می شود.

• افزایش فشار لگنی  :  مثلا با بلند کردن وسایل سنگین، زور زدن، یبوست و سرفه های شدید و طولانی، دیواره عضلانی واژن تضعیف می شود.

• یائسگی  :  هنگام یائسگی هورمون استروژن کاهش میابد و تمام لایه های واژن تحلیل می روند و واژن استحکام خود را از دست می دهد.

• ارث  :  بعضی افراد به طور ژنتیکی بیشتر از سایرین دچار ضعف  عضلات لگن می شوند و احتمال بروز افتاده گی مثانه در آنها بیشتر از دیگران است.

• آسیب عضلانی  :  برخی صدمات لگنی یا عمل های جراحی لگنی باعث آسیب به عضلات حمایت کننده مثانه می شوند.

علائم

افتاده گی مثانه باعث بروز علائمی می شود که در صورت وجود این علائم ، فرد باید به پزشک زنان مراجعه کند .

🔹️ مهم ترین علامت، بی اختیاری استرسی ادرار است . در این حالت فرد هنگام عطسه ، سرفه ، خنده  یا بلند کردن جسم سنگین  دچار ریزش ادرار می شود  .

🔹️ درد لگنی هم علامت دیگر افتادگی لگن است . فرد مبتلا احساس پری و سنگینی همیشگی در ناحیه تناسلی دارد و این درد هنگام نزدیکی ، کار سنگین یا پیاده روی بدتر می شود .

🔹️ عفونت مکرر ادراری یکی از  علائم  مهم افتادگی مثانه است ‌. وقتی مثانه می افتد ، ادرار درون آن به درستی تخلیه نمی شود . بنابراین احتمال بروز عفونت های ادراری افزایش میابد .

درمان افتادگی مثانه

برحسب علت افتادگی مثانه ، نوع درمان آن متفاوت است .

🔹️ افرادی که به طور ژنتیکی مستعد ضعف عضلات و افتادگی مثانه هستند ، با کمک ورزش های لگنی Kegel می توانند از شدت این عارضه کم کنند و یا وقوع آن را چند سال به تعویق بیندازند . انجام ورزش های لگنی به ویژه در بانوانی که زایمان طبیعی انجام داده اند ، بیشتر اهمیت دارد .

🔹️ تغییر شیوه زندگی مثل خودداری از بلند کردن اجسام سنگین ،  درمان یبوست های طولانی مدت و بهبود سرفه های مداوم در برطرف کردن افتادگی مثانه موثر است .

🔹️ از مدت ها قبل  از عمل های جراحی متنوعی برای  درمان افتادگی مثانه استفاده می شده است .

🔹️ اما امروزه از شیوه های نوین کم تهاجمی ( مانند لیزر ) یا غیر تهاجمی ( مانند RF )  برای بهبود افتادگی مثانه استفاده می شود . کارایی عالی  تکنولوژی نوین RF واژینال ،  امکان تکرار آن ،  نداشتن دوره نقاهت  و بی دردی آن  باعث شده تا امروزه این شیوه درمان بر شیوه های جراحی پیشی گیرد .

با تشکر از همراهی شما

دکتر هما حکمت